آخرین فصلنامه هواشناسي كشاورزي
تحليل مراحل فنولوژي گندم ديم
واريته سرداری
محصول
گندم واریته سرداری در
30
/08/1397 کاشته شد و بعلت بارش های مناسب در
ابتدای ماه آذر بخوبی استقرار یافت و بعد
از گذشت 12 روز جوانه زنی تکمیل گردید و بعلت پایین بودن درجه حرارت هوا رشد محصول
در مرحله جوانه زنی متوقف شد.
در طی ماه دی مزرعه
در بیشتر روزها در زیر پوشش برف قرار داشت
و در طی این مدت هیچ گونه تغییر در رشد و نمو گیاه و آثاری از مرحله سبز شدن دیده نشد. در تاریخ 6 بهمن و در 40 مزرعه مرحله
دو برگی مشاهده گردید و این مرحله از رشد گیاه و با تداوم روند رشد محصول در تاریخ
12 بهمن ماه تکمیل گردید. مرحله سه برگی در مزرعه در تاریخ 5 اسفند و در 30 درصد مزرعه مشاهده و در تاریخ
11 اسفند تکمیل گردید. در تاریخ 12 اسفند مرحله پنجه زنی آغاز و در تاریخ 25 اسفند
تکمیل گردید. همچنین طی ده پایانی ماه اسفند شاهد دو نوبت بارش برف و قرار گرفتن
گیاهچه های گندم در زیر پوشش برف بودیم. لازم به ذکر تا پایان ماه اسفند مرحله
جدیدی از رشد گیاه مشاهده نشده است.
بعد از تکمیل
مرحله پنجه زنی در گیاهچه های گندم در طی دو ماه اول فصل زمستان (دی و بهمن)، و با
رخداد دو بارش موثر در نیمه اول اسفند در تاریخ های 7 و 12 اسفند به ترتیب به
مقدار 60 و 7.2 میلیمتر به همراه روند افزایش میانگین دمای هوا به بالاتر از 5
درجه سانتیگراد از اواسط ماه اسفند و بعد از گذشته تقریبا 10 روز، رویش مجدد
گیاهچه های گندم با ورود به مرحله سه برگی
در اواخر ماه اسفند مشاهده گردید. لازم به ذکر است شرایط مساعد رشد و نمو گندم دیم
تا 5 فروردین 99 ادامه داشت که در این تاریخ کاهش درجه حرارت هوا تا حدود منهای 4
درجه سانتیگراد و رسیدن دمای خاک تا منهای
5
درجه سانتیگراد زیر
صفر موجب بروز خسارت جزئی به این محصول گردید. با این حال بعد از گذشت چند
روز و مساعد شدن شرایط جوی و افزایش درجه حرارت هوا به بالاتر از 10 درجه
سانتیگراد از تاریخ 15 فروردین 99 و به همراه بارندگی های بسیار مناسب در ابتدای
فصل بهار تا 15/02/99 مجموعاً به مقدار 166 میلیمتر که شامل 6
رخداد بارش موثر به ترتیب به مقدار 10 میلیمتر در اول فروردین، 28 میلیمتر چهارم
و پنجم فروردین، 15.6 میلیمتر در بازده زمانی 9 تا 11 فروردین و 65 میلیمتر در
تاریخ های 21 تا 23 فروردین و 24.8 میلیمتر در بازده زمانی 6 تا 8 اردیبهشت و 13
میلیمتر در دهم اردیبهشت ماه، شرایط بسیار ایده ال به لحاظ توزیع زمانی بارش برای
این محصول فراهم نمود
.
نکته نگران کننده
قطع بارش ها از نیمه دوم ماه اردیبهشت می باشد که اندکی شرایط ایده ال برای گندم
دیم را تحت تاثیر قرار خواهد داد و در مقایسه با سال گذشته که بارش ها از ابتدای
ماه اردیبهشت قطع شدند و بارش سیل آسایی که در نیمه اول فروردین 98 رخ داد، میتوان
پیش بینی افزایش عملکرد در محدوده 10 تا 15 درصد بیشتر از سال گذشته برآورد کرد. همچنین
به منظور برنامه ریزی برای تولیدی بیشتر هم از لحاظ
کمیت
و کیفیت
، مواردی نظیر کنترل شیمیایی با آفات بویژه سن غلات و شپشک ریشه و بیماری هایی مانند زنگ و لکه نواری باکتریایی
گندم به همراه آبیاری تکمیلی در اراضی که این
امکان را دارد توصیه می گردد.
همچنین با مشاهده
نمودارهای زیر میتوان به این موضوع پی برد که شرایط آب و هوایی برای محصول گندم دیم
تا پایان دهه اول ماه خرداد 99 با وجود چالش قطع بارش ها از نیمه ماه اردیبهشت در وضعیت
مساعدی قرار دارد و وضعیت مزارع تقریباً در اکثر مناطق استان در شرایط بسیار خوب برآورد
میگردد.