ارزيابي حساسيت مدل¬هاي مختلف تخمين تبخير-تعرق مرجع (ETo) به سيگنال هاي تغيير اقليم در اقليم سرد نيمه خشك همدان
ارزيابي حساسيت مدلهاي
مختلف
تخمين تبخير-تعرق مرجع (
ETo
) به سيگنال
هاي تغيير اقليم
در اقليم
سرد نيمه خشك
همدان
علي اکبر سبزيپرور، فرزين تفضلي، حميد زارع ابيانه، حسين
بانژاد، محمد غفوري، محمد موسوي بايگي،
زهره مريانجي
1.به ترتيب دانشيار هواشناسي، دانشجوي سابق کارشناسي ارشد و
استادياران گروه مهندسي آب دانشگاه بوعليسينا
2. استاديار پژوهشي مرکز حفاظت خاک و آبخيزداري
کشور
3. استاديار گروه
آبياري دانشگاه فردوسي مشهد
4. مربي پژوهشي مرکز هواشناسي همدان
چكيده
تحت تنوع
اقليمي ايران سنجش حساسيت مدل هاي رايج تخمين تبخير-تعرق قبل از انتخاب و معرفي
مناسبت ترين مدل امري ضروري بنظر ميرسد. در
اين تحقيق، حساسيت مدل هاي مختلف تبخير- تعرق به متغيرهاي مختلف هواشناسي (به
منظور کاربرد در برآورد پيامدهاي نوسانات تغيير اقليم و همچنين ارزيابي دامنه
خطاهاي احتمالي در محاسبات تبخير-تعرق) تحت شرايط اقليمي سرد نيمه خشک همدان با
استفاده از آمار 35 ساله هواشناسي (84-1350)
بررسي شد. بدين منظور، مدلهاي پنمن- مانتيث فائو56 (
PMF56
)، جنسن هيز (
1,2
JH
)، مک
کينک
(MK)
،
هنسن
(HN)
، هارگريوز-ساماني (
HS
)، تورک مناطق مرطوب
(TH)
و تورک مناطق
خشک
(TA)
بكار گرفته شدند
.
در اين راستا، حساسيت (
sensitivity
) نسبي مدلهاي
فوق به پارامترهاي مختلف هواشناسي بررسي و با يکديگر مقايسه شد. محدوده
تغييرات پارامترهاي مذكور در راستاي برنامه هاي هيئت بين
الدول تغيير اقليم
(IPCC)
معادل 10 و20 درصد در طول فصل رشد (ارديبهشت- آبان) انتخاب شد.
نتايج حاكي از اين است كه
تحت شرايط اقليمي همدان،
اغلب مدلهاي برآورد
ETo
بيشترين حساسيت
را (تا 8/10 در صد با ازاي 10 در صذ تغيير در ورودي) به ترتيب به تغييرات كوتاه مدت و دراز مدت
پارامترهاي تابش و دما نشان ميدهند. نتايج نشان داد كه در بكارگيري دادههاي
تجربي يا شبيهسازي شده تابش وضريب
آلبيدو، بايد دقت كافي به
عمل آيد
.
پيش بيني مي شود که در اقليم هاي سرد نيمه خشک، افزايش دماي هوا
در طول دوره رشد، به طور متوسط موجب 5/8 در صد افزايش (بر
اساس مدل
(PMF56
نياز آبي گياه مرجع تا سال
1429 (2050 ميلادي) مي گردد.
واژههاي کليدي: اقليم سرد نيمه خشک،
حساسيت مدل هاي تبخير-تعرق مرجع ، سيگنال هاي تغيير اقليم، همدان
تماس برای دریافت توضیحات بیشتر:RC@sinamet.ir